کەشناسی: ئەمشەو لەم ناوچانە باران دەبارێت
سادەترین و کاریگەرترین چارەسەر هەیە بۆ گەیشتن بە لەشجوانی و خۆشگوزەرانی، کە بریتییە لە رۆیشتن، کە بە یەکێک لە گرنگترین چارەسەرەکانی جیهانی وەرزش دادەنرێت بۆ ماوەی ٣٠ خولەک لە رۆژێکدا، پێنج رۆژ لە هەفتەیەکدا، کە دەتوانێت تەندروستی جەستەیی و دەروونیت بەرەو پێش ببات.
سەرۆکایەتی شارەوانی سلێمانی رایگەیاند، لە رۆژی شەممەی هەفتەی داهاتووەوە، شەقامی مەحوی (ژێر پردەکە) لە ناو بازاڕی سلێمانی، لەبەردەم مزگەوتی گەورەی شاری سلێمانی تا شەقامی سەیوان لە نزیک بازاڕی دۆلارەکە دادەخرێت.
بازاڕى قەیسەری هەولێر کۆنترین بازاری کوردستانە کە مێژوەکەی بۆ دوو سەدە لەمەوبەر دەگەرێتەوە، بیرۆکەی دامەزراندنیان لە شامەوە هێناوە بۆ هەولێر بە خشت و مەڕمەڕی تایبەت دروستکراوە، پێشتر لە ساڵی ٢٠١٨دا ئاگر لەبازاڕەکە کەوتەوە و کاسبکارانی بازاڕەکە داوایان کرد لە رێگەی پێداویستییە سەردەمییەکانی ئاگرکوژێنەوە بپارێزرێت، بەڵام بۆیان دابین نەکرا، تاوەکو جارێکی دیکە لە چەند رۆژی رابردوودا دووبارە ئاگر لە بازاڕەکە کەوتەوە.
لە رۆژى جیهانى نەخۆشى تالاسیمیا، تووشبوانی ئەو نەخۆشیە و خانەوادەکانیان، نیگەرانی کەمتەرخەمی حکومەتی کاربەڕێکەرن و باس لەوە دەکەن، ئەو کەموکوڕیانەی لە دەرمان و چارەسەرییەکان هەیە لە ئەستۆی حکومەتی کاربەڕێکەرە و پشتگوێخراون.
بەڕێوەبەرایەتیی کەشناسیی هەرێم رایگەیاند، لە ماوەی ١٢ کاتژمێردا لە ناوچەی پێنجوێن بە بڕی ٣.٢ ملم زۆرترین باران باریوە. دەشڵێت، کەشی ئەمشەوی زۆربەی ناوچەکانی هەرێم سەقامگیر دەبێت، تەنها لە ناوچە شاخاوییەکان نەبێت کەمێک نمەباران دەبارێت.
میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، زۆرینەی وڵاتانی ئەندام لە یەکێتی ئەوروپا هاوڕان لەسەر بەکارهێنانی پارە بلۆک کراوەکانی روسیا بۆ پاڵپشتیکردنی ئۆکرانیا و دووبارە بنیادنانەوەی ئەو وڵاتە.
وەزارەتی سەرچاوە ئاویییەکانی عێراق رایگەیاند، لە ئێستادا عێراق توانیویەتی یەدەگی ئاوی بەرزبکاتەوە بەوپێیەی لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ لێکتێگەیشتنی باش هەیە سەبارەت بە پرسی ئاو. دەشڵێت، لە لێکتێگەیشتنەکان لەگەڵ تورکیادا رێککەوتنی چوارچێوەی ئاو واژۆ کرا کە بەپێی ئەو رێککەوتنە بۆ ماوەی ١٠ ساڵی داهاتوو عێراق پشکی دادپەروەرانەی ئاو بەدەست دەهێنێت.
لەدەستدانی ماسولکەکانی جەستە بە خێرایی یان لەدەستدانی وردە وردە شتێکە کە هەموو وەرزشوانێک یان کەسێک بێزار دەکات کە خوازیاری جەستەیەکی وەرزشی ناوازە بێت، بەڵام چەندین چالاکی هەیە کە دەتوانیت ئاگاداری بیت و لە هەمان کاتدا ماسولکەکانت بپارێزیت و تەنانەت پەرەیان پێبدەیت.
چەند شۆفێرێکی کەمپی نەوتی حەسیرە لە گەرمیان بە ئێن ئاڕ تیان وت، داوایان لێ کراوە کارتی دەنگدان و فۆرمی خۆراک رادەست بکەن، بەپێچەوانەوە کرێی مانگانەیان بۆ خەرج ناکرێت.
سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ رایگەیاند، پارتی و یەکێتی بەڕێککەوتنی ژێربەژێر داوایانکردووە هەڵبژاردن بخرێتە ساڵی داهاتوو. لەبارەی مووچەشەوە وتی، بەغدا بەمەرجێک مووچە دەنێرێت فەرمانبەرانی هەرێم لە بانکە عێراقیەکان هەژمار بکەنەوە.
وتەبێژی حکومەتی کاربەڕێکەری ھەرێم رایگەیاند، فەرمانبەرانی ھەرێم ناچار ناکەن بە کردنەوەی ھەژمار لە بانکێکی دیاریکراو من دەشڵێت، "ھاوکاری بانکی تی بی ئای دەکەین بۆ بەبانکیکردنی مووچەی فەرمانبەرانی ھەرێم".
بەرپرسێکی ئیسرائیل رایگەیاند، تاوەکو ئێستا ئیسرائیل هیچ پێشکەوتنێکی لە دانوستانەکان بۆ پێکهێنانی ئاگربەست لەگەڵ حەماس و ئازادکردنی بارمتەکان نەبینیوە. دەشڵێت، چەند ناکۆکییەک هەیە لەبارەی رێککەوتنی ئاڵوگۆڕکردنی بارمتەکانەوە، هەربۆیە شاندی ئیسرائیل لە قاهیرە دەمێنێتەوە بۆ چارەسەرکردنی ئەو ناکۆکییانە.
وتهبێژی کرملین رایگەیاند، دەستێوەردانی راستەخۆی سەربازانی وڵاتانی ئەندام لە ناتۆ لە ململانێیەکانی ئۆکرانیا و روسیادا، دەبێتە مایەی مەترسییەکی گەورە.
زۆر کەس خوویان بە تەقاندنی پشت یان تەنانەت ملیش گرتووە بۆ ئەوەی هەست بە ئاسوودەیی بکەن، ئەمەش رەنگە لە کاتی بیستنی دەنگەکە زیاتر بێت، ئایا ئەم کردارە تا چەند سەلامەتە؟
نەتەوە یەکگرتووەکان رایگەیاند، ناتوانن لە رێگەی هەردوو دەروازەی رەفەح و کەرەم ئەبوخەلیل یارمەتییە مرۆییەکانیان بگەیەننە کەرتی غەززە.
رۆژنامەی گاردیان بڵاویکردەوە، زانایانی ویلایەتی ئیکوادۆری ئەمریکا جۆرێک گوڵ کە ناوی Gasteranthus extinctusە دوای ٤٠ ساڵ لە ونبوونی لە دارستانەکانی ئەو ویلایەتەدا، دووبارە دەرکەوتووەتەوە.
جێگری یەکەمی بەڕێوەبەری گشتی سندوقی دراوی نێودەوڵەتی رایگەیاند، بەشێک لە وڵاتان کاردەکەن بۆ کەمکردنەوەی پشتبەستنیان بە دۆلاری ئەمریکی.
دوای کرانەوەی بازاڕی دراوەکانی هەرێم نرخی دۆلار دابەزینی بەخۆیەوە بینی و بەراورد بەکاتی داخستنی بازاڕ ٢٥٠ دینار لە نرخەکەی دابەزیوە، لە ئێستاشدا نرخی ١٠٠ دۆلار بەرامبەرە بە ١٤٥ هەزار و ٥٠٠ دینار.
چاوگێک لە بانکی بازرگانی عێراق TBI بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، بە بڕیاری دادگای فیدڕاڵی دەست بە بەبانکیکردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم دەکەن و هیچ پەیوەندییەکیان بە پڕۆژەی هەژماری من'ـەوە نییە.
وتەبێژی کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق بە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی راگەیاند، دوای بڕیارەکەی دادگای فیدراڵی سەرجەم رێکارەکانی ئەنجامدانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستانیان راگرت. وتیشی، "راگرتنی پڕۆسەی هەڵبژاردن تا کاتی یەکلایی بوونەوەی سکاڵاکەیە و کاتییە".
تەندروستی دهۆک رایگەیاند، بەهۆی رووداوێکی هاتوچۆوە کەسێک گیانی لەدەستداوە و ١٠ کەسی دیکە برینداربوون.
بانکی بازرگانی عێراق TBI بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، ئامادەن دەست بە بەبانکیکردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم بکەن.
کەشناسی هەرێم پێشبینییەکانی کەشوهەوای ئەمڕۆ و سبەی ئاشکرا کرد و رایگەیاند، ئەمڕۆ و سبەی ئاسمان پەڵەهەور و نیمچەهەور دەبێت و پلەکانی گەرما بەرزدەبنەوە.
بەڕێوەبەری بەنداوی دەربەندیخان ڕایگەیاند، دوای هەشت ساڵ بەنداوی دەربەندیخان سەرڕێژ بوو.
دواى ئەوەى رێگریان لێکرا لە تونێلى پیرمامەوە هاتوچۆ بکەن، شۆفێرانى بارهەڵگر و تەنکەر رێگاى هامڵتۆنیان داخست.
پەیامنێری ئێن ئاڕ تی باسی لەوەکرد، هاتوچۆی بازرگانی لە مەرزی کێلێ لە پشدەر وەستاوە و شۆفێرانی بارهەڵگر باس لەوەدەکەن، بەهۆی هەبوونی گرفت لە هاتوچۆکردنیاندا رێگای مەرزەکەیان داخستووە.
ئاژانسی رۆیتەرز رایگەیاند، بەڕێوەبەری دەزگای سی ئای ئەی ئەمریکی سەردانی ئیسرائیل دەکات و لەگەڵ بەرپرسانی ئەو وڵاتە کۆدەبێتەوە.
ئاسایشی سلێمانی رایگەیاند، دوو تۆمەتباریان دەستگیرکردووە، کە ویستوویانە ئامێری گزیکردن بە خوێندکاران بفرۆشن.
پاش دابەزینی نرخی نەوت لە چەند رۆژی رابردوودا بە رێژەی ٨٪ سەرباری فراوانبوونی گرژی و ئاڵۆزییەکانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و کەمبوونەوەی نەوتی کۆگاکراوی ئەمریکا، ماوەی دوو رۆژە نرخی نەوت روو لە بەرزبوونەوەیە و لە ئێستادا بەرمیلێک نەوتی برێنت بە ٨٢ دۆلار و ٧١ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت.
بەڕێوەبەرایەتی ئاوی هەڵەبجە رایگەیاند، بەهۆی بەرکەوتنی هەورەبروسکە لە یەکێک لە تاوەرەکانی کارەبای پڕۆژەی ئاوی هەڵەبجە پڕۆژەکە لەکار کەوتووە و سبەی دابەشکردنی ئاو رادەگیرێت.